آداب زیارت معصومین و امامزادگان علیه السلام
بِسْمِ اللّهـِ الْرَّحْمنِ الْرَّحیمْ
آداب زیارت معصومین
و امام زادگان علیهـم السلام
1. غسل ڪردن پیش از رفتن براى زیارت .
2. پرهـیز نمودن از ڪلام بیهـودہ و لغو و پرهـیز از مخاصمہ و در طول مسیر.
3. خواندن دعاى واردہ و مخصوص آن امام .
4. طهـارت از حدث اڪبر و حدث اصغر.
5. پوشیدن جامہ هـاى پاڪ ، پاڪیزہ و نو. بهـتر است رنگ جامہ سفید باشد.
6. در حین رفتن بہ زیارت گام هـا را ڪوتاہ بردارد و با وقار حرڪت ڪند و هـمچنین باید خاضع و خاشع باشد و سر بہ زیر راہ برود و بہ بالا و اطراف خود توجہ نڪند ؛ یعنى بہ منزلت و عظمت زیارت فڪر ڪند.
7. خوشبو نمودن خود در غیر زیارت امام حسین علیہ السلام .
8. هـنگام رفتن بہ حرم مطهـر، زبان را بہ ذڪر تڪبیر، تحمید، تسبیح ، تهـلیل و تمجید مشغول ڪند و با فرستادن صلوات بر محمد و آل محمد صل اللہ علیہ و آلہ دهـان خود را معطر نماید.
9. ایستادن بر در حرم شریف و اذن دخول طلبیدن و سعى ڪردن در بہ دست آوردن رقت قلب و خضوع بہ وسیلہ تصور و فڪر در عظمت و جلالت قدر صاحب آن مرقد منور؛ بہ فڪر این باشد ڪہ ایستادن او را مى بیند، ڪلام او را مى شنود و جواب سلام او را مى دهـد. هـمچنین باید در محبت و لطفى ڪہ ایشان بہ شیعیان و زائران خود دارند، تدبیر ڪند و هـمچنین در خرابى هـاى حال خود و خلاف هـایى ڪہ نسبت بہ آن بزرگواران ڪردہ است ، تاءمل ڪند.
10. بوسیدن عتبہ عالیہ و آستانہ مبارڪہ . سزاوار است براى خدا بہ شڪرانہ این ڪہ او را بہ این مڪان رساندہ است ، سجدہ ڪند.
لطفا بہ ادامہ مطلب بروید
11. مقدم داشتن پاى راست در وقت داخل شدن و مقدم داشتن پاى چپ در وقت بیرون آمدن ؛ مانند مساجد.
12. رفتن نزد ضریح مطهـر بہ نحوى ڪہ بتواند خود را بہ آن بچسباند. توهـم این ڪہ دور ایستادن ادب است ، وهـم (غلط) است . زیرا در حدیث آمدہ است ڪہ تڪیہ ڪردن بر ضریح و بوسیدن آن شایستہ است .
13. ایستادن پشت بہ قبلہ و رو بہ قبر منور در وقت زیارت . ظاهـرا این ادب مختص بہ معصوم علیہ السلام است . وقتى از خواندن زیارت فارغ شد، گونہ راست را بہ ضریح بگذارد و بہ حال تضرع ، دعا ڪند. سپس گونہ چپ را بگذارد و خدا را بہ حق صاحب قبر بخواند ڪہ او را از اهـل شفاعت آن بزرگوار قرار دهـد. آنگاہ در دعا مبالغہ ڪند. سپس بہ سمت سر مطهـر برود و رو بہ قبلہ بایستد و دعا ڪند.
14. ایستادن در وقت خواندن زیارت ؛ اگر عذرى مثل ضعف و درد ڪمر و درد پا و غیرہ نداشتہ باشد.
15. تڪبیر گفتن هـنگام دیدن قبر مطهـر، پیش از شروع خواندن زیارت .
16. خواندن زیارت واردہ از سادات انام علیهـم السلام و ترڪ زیارت هـاى ساختہ شدہ بى اساس ڪہ بعضى بى خردان ، عوامانہ آنهـا را با بعضى از زیارات تلفیق ڪردہ اند.
17. بہ جا آوردن نماز زیارت ڪہ اقل آن دو رڪعت است .
18. خواندن سورہ یس در رڪعت اول و سورہ الرحمن در رڪعت دوم ؛ در صورتى ڪہ براى آن زیارتى ڪہ نماز آن را مى خواند، ڪیفیت مخصوصى ذڪر نشدہ باشد.
19. ڪسى ڪہ داخل حرم مطهـر شود و ببیند ڪہ نماز جماعت برقرار شدہ است ، پیش از آنڪہ زیارت ڪند، ابتدا نماز بخواند. هـمچنین وظیفہ ناظر حرم است ڪہ مردم را بہ نماز امر ڪند.
20. تلاوت ڪردن قرآن نزد ضریح مطهـر و هـدیہ ڪردن آن بہ روح مقدس مزور.(22)
21. ترڪ نمودن سخنان ناشایست و ڪلمات لغو و بیهـودہ و عدم اشتغال بہ صحبت هـاى دنیوى ڪہ هـمیشہ و در هـمہ جا مذموم ، قبیح ، مانع رزق و باعث قساوت قلب است .
22. بلند نڪردن صدا در وقت زیارت .
23. وداع ڪردن با امام علیہ السلام در وقت بیرون رفتن از شهـرى ڪہ آن حضرت در آن جا مدفون است .
24. توبہ و استغفار نمودن از گناهـان و تصمیم بہ بهـتر ڪردن حال ، ڪردار و گفتار خود بعد از فراغت از زیارت .
25. انفاق ڪردن بہ قدر وسع بر خادمان آستانہ شریفہ .
26. سزاوار است ڪہ خدام از اهـل خیر و صلاح و صاحب دین و مروت باشند و آنچہ را از زائران مى بینند، تحمل نمایند و خشم خود را بر ایشان فرو نشانند و بر آنهـا تندى و درشتى ننمایند و بر رفع حوایج محتاجین اقدام و زائرین را راهـنمایى ڪنند.
27. انفاق و احسان بر فقرا، مجاورین و مساڪین شهـرى ڪہ امام علیہ السلام در آن مدفون است ؛ خصوصا سادات و اهـل علم .
28. از جملہ آداب ، تعجیل ڪردن در بیرون رفتن از حرم است ؛ در وقتى ڪہ حظ و بهـرہ خود را از زیارت درڪ ڪرد تا براى رجوع بعدى شوق بیشترى داشتہ باشد.
29. سزاوار است وقتى ڪہ زوار بسیار است ، ڪسانى ڪہ جلوتر هـستند و بہ ضریح چسبیدہ اند، زیارت را ڪوتاہ نمایند و زودتر بیرون روند تا دیگر زائران هـم بہ قرب ضریح فایز گردند.